تشخیص کم‌خونی در افراد زنده به طور معمول با یک آزمایش خون ساده انجام می‌شود. تشخیص گذشته‌نگر کم‌خونی در افرادی که دهه‌ها یا حتی قرن‌ها پیش فوت کرده‌اند بسیار چالش برانگیزتر است، زیرا خونی برای آزمایش باقی نمانده است. اما انسان‌شناسان دانشگاه مک‌مستر و دانشگاه مونترال، با همکاری یک هماتولوژیست، با ایجاد راهی برای تشخیص کم‌خونی از طریق الگوهای موجود در ساختار استخوان‌ها، بر این مانع غلبه کرده‌اند.
مگان بریکلی، باستان زیست‌شناس سرشناس کانادایی در حوزه‌ی بیماری‌های انسانی و برایان مورگان، کاندیدای دکترا، همراه با ایزابل ریبات، انسان‌شناس دانشگاه مونترال و میشل زلر، متخصص بالینی، دانشیار هماتولوژی و ترومبوآمبولی دانشگاه مک‌مستر، نویسنده‌های این مقاله در مجله‌ی علوم باستان‌شناسی هستند.
مورگان، نویسنده‌ی اصلی این مقاله می‌گوید: «کم‌خونی به‌ویژه در میان افراد دارای وضعیت اقتصادی-اجتماعی پایین‌تر شایع است و به احتمال زیاد در گذشته نیز چنین بوده است. اکنون راهی داریم که بتوانیم این موضوع را با شواهد فیزیکی تأیید کنیم.»
این مقاله توضیح می‌دهد که محققان چگونه استخوان جناغ، استخوان صفحه‌مانند قفسه‌ی سینه، جایی که دنده‌های بالایی به هم می‌رسند را مورد مطالعه قرار دادند و شکاف‌های میکروسکوپی بین لایه‌های استخوان در نمونه‌های زنده‌ی مبتلا به کم‌خونی را پیدا کردند که با الگوهای بقایای باستانی مطابقت دارند. کم‌خونی، کمبود گلبول‌های قرمز خون یا اجزای آن‌ها، حدود ۲ میلیارد نفر را در سراسر جهان تحت تاثیر قرار می‌دهد که بسیاری از آن‌ها زنان و کودکان هستند. این بیماری اغلب با علائمی مانند خستگی، ضعف، رنگ‌پریدگی و تنگی نفس همراه است. این یک نگرانی مهم در حوزه‌ی سلامت است که برای اولین بار در دهه‌ی ۱۸۰۰ با رواج استفاده از میکروسکوپ، به عنوان یک بیماری خونی شناخته شد. کم‌خونی قبل از آن زمان فقط با علائمش به خوبی شناخته شده بود. استفاده از دانش و فن‌آوری امروزی برای درک الگوهای بروز کم‌خونی در طول تاریخ می‌تواند به پزشکان و پژوهشگران کمک کند تا بیشتر به چگونگی و چرایی بروز کم‌خونی و ارتباط آن با رژیم غذایی، فقر، جنسیت و سن پی ببرند.
مگان بریکلی می‌گوید: «ما گمان می‌کنیم کم‌خونی در گذشته شایع بوده است، اما هیچ راه قطعی برای نشان دادن میزان شیوع آن وجود ندارد. اکنون می‌توانیم از این رویکرد نوآورانه استفاده کنیم.»
گلبول‌های قرمز در مغز استخوان ساخته می‌شوند و تشخیص کم‌خونی در افراد زنده و مرده با اندازه‌گیری شکاف‌های بین لایه‌های استخوانی که در افراد مبتلا به کم‌خونی آشکارتر است، امکان‌پذیر است. محققان از میکروسی‌تی اسکن برای مطالعه‌ی بقایای اسکلتی به دست آمده از قبرستان کبک در دهه‌های ۱۷۰۰ و ۱۸۰۰ استفاده کردند و آن‌ها را با نمونه‌هایی از بیماران زنده با و بدون کم‌خونی مقایسه کردند تا یک ارتباط قطعی برقرار سازند. این تیم ساختارهای میکروسکوپی استخوان‌های جناغ را بررسی کردند، زیرا در واقعیت وزن کمتری را به طور مستقیم نسبت به قسمت‌های بدن مانند پاها، بازوها و کمر تحمل می‌کند. جناغ کمتر در معرض شکستگی و آسیب‌های دیگر قرار می‌گیرد و جداسازی شواهد ساختاری برای تشخیص کم‌خونی را آسان‌تر می‌کند. پژوهشگران افراد ۱۸ تا ۴۵ ساله را مورد مطالعه قرار دادند و از جمله چالش‌های بعدی این خواهد بود که ببینند آیا این شکاف‌ها ممکن است با شکنندگی استخوان مرتبط باشد یا خیر و آیا این روش‌ها می‌توانند کم خونی را از پوکی استخوان در افراد مسن‌تر تشخیص دهند؟
