فشردهسازی مستقیم، فرآیند پیچیدهای است که منجر به توزیعِ اغلب ناهمگن چگالی درون قرصها میشود. تغییرات چگالی ممکن است بر خواص تراکم تأثیر بگذارد. آنالیز کمّی از این پدیده هنوز خیلی وجود ندارد. به تازگی، میکروتوموگرافی پرتوی ایکس با موفقیت در توسعهی داروسازی برای مطالعهی کیفی تأثیر شکل قرص و خط شکست، بر چگالی قرصهای دارویی مورد استفاده قرار گرفته است. در این مطالعه، ما پروفایل (نوعی نمودار) چگالی در تراکمهای سلولز میکروکریستالی (Vivapur 12) که با میانگین تخلخلهای مختلف (از7/7% تا 33/5%) به دست آمده را با استفاده از روش توموگرافی پرتوی ایکس ارزیابی کردیم. ابتدا درستی قانون بیر-لامبر مورد مطالعه قرار گرفت. سپس کالیبراسیون چگالی انجام شد و نقشههای چگالی قرصهای استوانهای بهدست آمد و با استفاده از فرآیندی با نمودار کالیبراسیون در مقیاس رنگ که توضیح داده شده، نمایش داده شد. همانطور که انتظار میرفت، ناهمگنی عمده در چگالی، مشاهده و کمّی سازی شد. تراکمهای بالاتر در ناحیه محیطی به طور ویژه بررسی شد و با توجه به چگالیهای کمتر مشاهده شده در وسط قرص مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج همچنین تأکید کردند که در مورد قرصهای دارویی، مهم است خواص مکانیکی که نماینده حجم کل قرص هستند و خواص مکانیکی که فقط سطح قرص را توصیف میکنند، مانند اندازهگیریهای سختی برینل، متمایز شوند.